توجه به زبان مادری به معنای نفی آموزش زبان رسمی نیست

وی افزود: این در حالی است که کشورهایی چون کانادا با هدف مواجهه با هژمونی آمریکا درصدد سرمایه‌گذاری برای حفظ و احیا زبان‌های بومی خود هستند.
فلسفي با بیان اینکه ایران کشوری چند زبانه است که در آن جمعي کثیر از کودکان هنگام ورود به دوره‌های رسمی تحصیلی به زبان‌های مادری غیرفارسی تکلم می‌کنند، ادامه داد:‌ زبان گیلکی نیز از زمره این زبان‌ها و از گروه زبان‌های شمال غربی ایرانی، گروه زبان‌های کاسپین در خانواده زبان‌های ایرانی، شامل زبان‌های تالشی، گیلکی و طبری است. 
این کارشناس حوزه آموزش و پرورش بیان داشت: در خانواده زبان‌های غربی ایرانی، زبان‌هایی دیگر مانند کردی، بلوچی و زبان‌های مرکزی (راجی و گلپایگانی و زبان‌های ایران مرکزی و زبان زردشتیان یزد و همچنین زبان سیوندی) قرار دارند و از دیدگاه تاریخی، این زبان‌ها به زبان پارتی (اشکانی) وابستگی دارند.

فلسفی یادآورشد: گیلکی که با زبان پارسی میانه نیز نزدیکی دارد، مشتمل بر سه لهجه بیه‌پسی (گیلان‌غربی)، بیه‌پیشی (گیلان‌شرقی) و گالشی است. مردم شمال غربی گیلان، به زبانی دیگر از خانواده گویش‌های کناره دریای خزر که زبان تالشی باشد تکلم می‌کنند و برخی چون حمداله مستوفی، زبان پهلوی را شبیه و وابسته به زبان گیلکی دانسته‌اند.
فلسفي عنوان کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که زبان گیلکی در خطر نابودی است و پدران و مادران گیلک‌زبان، به ‌خصوص در شهرهای گیلک‌نشین اصرار دارند فرزندان‌شان فارسی صحبت کنند. این عامل، با کاهش دانسته‌های واژگان گیلک زبان‌ها، از یک‌سو باعث اختلال در فرآیند زایش واژگانی و دستوری گیلکی می‌شود و از سوی دیگر، با تشدید دو زبانه شدن گیلکی و استفاده اجباری گیلک‌ها از واژگان فارسی در گفت‌وگوهای‌شان، فرآیند مرگ تدریجی زبان مادری گیلک‌ها را شتاب می‌دهد.
وی ادامه داد: این درحالی است که زبان برنامه‌های درسی در فرآیند آموزشی کشور فارسی است و بالطبع کودکان غیرفارسی زبان ـ که در حدود نیمی از مخاطبان نظام آموزشی کشور را تشکیل می‌دهند ـ پس از ورود به نظام رسمی تعلیم و تربیت با زبان فارسی مواجه شده و باید بخشی از ارتباط خود را با آن و از طریق آن زبان برقرار کنند که این مهم خود بر به فراموشی سپرده شدن زبان گیلکی دامن می‌زند.
این کارشناس حوزه علوم ارتباطات اجتماعی بیان داشت: در هنگامه مبارزات انتخاباتی یازدهمین دوره ریاست جمهوری، حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی در بند چهارم سومین بیانیه انتخاباتی خود به استناد اصل 15 قانون اساسی خود را متعهد کرد که در صورت کسب رای اعتماد مردم و استقرار دولت 'تدبیر و امید'، بخشی از حقوق اساسی ملت، از جمله آموزش زبان مادری را از محدوده شعار به عرصه عمل درآورد. 
فلسفی اضافه کرد:‌ در روزگار پس از پیروزی نیز اظهارات علی یونسی ـ دستیار ویژه رییس جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی ـ انگیزه‌ای شد تا رای اعتماد دهندگان با حساسیتی بیشتر اخبار مرتبط با چگونگی چرخش کلید دولت در قفل آموزش زبان مادری را رصد کنند.
وی یادآورشد: با توجه به پیشینه این امر، به ‌نظر یکی از دلایلی که تاکنون پرداختن دولت 'تدبیر و امید' به آموزش زبان مادری را در نظام تعلیم و تربیت عمومی رسمی کشور معوق و معطل گذارده، فقدان فضای گفتمانی برای طرح مباحث تئوریک، همچنین ارایه نکردن استدلال‌های متقن علمی از سوی نخبگان دارای تجربه زیسته در نظام رسمی آموزشی کشور است.
این کارشناس آموزشی بیان داشت:‌ آنچه پیش‌تر و بیش‌تر در حوزه عمومی کشور شنیده شده، غلبه مواضعی کژتابانه از سوی تریبون‌هایی است که به اقتضای شرایط به موضوع ـ آن‌هم نه به اصل، بلکه حواشی آن ـ پرداخته و به تعبیری، سرنا را از سر گشاد آن نواخته‌اند.
فلسفی با بیان اینکه توطئه دانستن آموزش زبان مادری در کشوری چند فرهنگی چون ایران و توجه نکردن به مقوله پیوست فرهنگی آن درنگ برانگیز است، اضافه کرد: اگر خواستار مصونیت فرهنگی و صیانت از تمامیت ارضی کشور هستیم،‌ بی‌تردید آموزش زبان مادری می‌تواند یکی از محورهای اصلی تقویت هویت ملی و حفظ امنیت ایران اسلامی محسوب شود.
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شده‌ است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرد.
فراهنگ **1883**1823 خبرنگار: مریم جلوداران**انتشار دهنده: طاهره نبی اللهی